AFŞİN
GENEL BİLGİ
Kahramanmaraş İli´ne bağlı olan Afşin İlçesi, İlin kuzeyinde olup, deniz seviyesinden yüksekliği 1230 metredir. Yüzölçümü 1387 km2, 30 Kasım 1997 genel nüfus sayımı sonucuna göre İlçe merkezinin nüfusu 54.191, köy ve kasabalarla birlikte toplam nüfusu 112.823 tür. Afşin İlçesinin tarihi M:Ö: 3000 yıllarına dayanmaktadır.
Elbistan Ovasının batısında, Binboğa Dağlarının doğu eteklerinde kurulmuş olan Afşin İlçesi daha önceleri EFSUS ve YARPUZ isimlerini almış, en eski adı ARABİSUS´ tur.
Afşin, 1944 Yılına kadar Elbistan İlçesine bağlı bir bucak olarak kalmış olup, 02.08.1944 gün ve 4642 Sayılı KaNUN ile ilçe olarak teşkilatlanmıştır.
İlçenin kuzeyinde Sivas İli Gürün İlçesi, doğusunda Elbistan İlçesi, güneyinde Göksun İlçesi, batısında Kayseri İli Sarız İlçesi bulunmaktadır.
İlçede karasal iklim hakimdir. Yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve kar yağışlıdır.
İlçeye bağlı 46 köy ve 10 belde mevcut olup, İlçe merkezinde 10 mahalle ile beraber tüm muhtarlıkların sayısı 97 dir.
İlçede 100 yataklı Devlet Hastahanesi ve merkezde 2 adet Sağlık Ocağı, 12 adet eczahane vardır. Ayrıca Arıtaş, Altunelma, Bakraç, Büyüktatlı, Çoğulhan, Çobanbeyli, Dağlıca, Esence ve Tanır Kasabalarında da müstakil sağlık ocakları yer almaktadır.
Merkezde; Lise, İmam-Hatıp Lisesi, Endüstri Meslek Lisesi, Kız Meslek Lisesi, Ticaret Meslek Lisesi, Anadolu Lisesi ve Sağlık Meslek Lisesi, 12 İlköğretim Okulu ve 1 Yatılı İlköğretim Bölge Okulu bulunmaktadır.
Kasabalarda; ( 14 ) İlköğretim Okulu, ( 6 ) lise,
Köylerde; 52 birleştirilmiş sınıflı ilköğretim okulu , 3 ilköğretim okulu olmak üzere toplam 4 genel lise, 4 çok proğramlı lise, 4 meslek lisesi, 1 Anadolu Lisesi, 1 Yatılı İlköğretim Bölge Okulu, 29 İlköğretim Okulu ve 52 birleştirilmiş sınıflı İlköğretim Okulu olmak üzere toplam 98 okulu bulunmaktadır.
Afşin Meslek Yüksekokulu 1994-1995 eğitim-öğretim yılında Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesine bağlı olarak açılmıştır. İşletmecilik ve Elektrik bölümü vardır. Okulun kompleks inşaatı halen devam etmekte olup, okul İl merkezinde eğitim vermektedir.
İlçede Yeşil Afşin ( Balaban ) Matbaası ve Afşin´ in Sesi ( Dalkılınç ) Matbaası adı altında 2 adet matbaa mevcut olup, Afşin´ in Sesi Gazetesi haftalık olarak çıkmaktadır.
Her yıl eylül ayında geleneksel olarak "Afşin Eshab-ı Kehf, Kültür, Sanat ve Karakucak Güreş Festivali " düzenlenmektedir.
Afşinspor 3. ligde mücadele etmekte iken, 1991 yılında küme düşmüştür. Şu anda Afşin Belediyespor olarak amatör kümededir.
İlçede 2 adet özel sürücü kursu, 3 adet dershane 1 adet özel radyo istasyonu vardır.
İlçede büyük bir güreş potansiyeli mevcut olup, Türkiye, Olimpiyat ve Dünya başarısı listelerinde dereceye giren güreşçiler Afşin´ in bağrından yetişmektedir. Ahmet AK, Metin TOPAKTAŞ, Hayri YÜCEL, Harun DOĞAN İlçenin yetiştirdiği güreşçiler arasındadır. Spor tesisi olarak 1 kapalı spor salonu, 1 çim güreş sahası ve 1 futbol sahası mevcuttur.
İlçenin ekonomisi genelde tarıma dayalıdır. İlçe ve çevresinde meyveciliği geliştirmek ve teşvik etmek amacıyla 1954 yılında kurulan " Afşin Meyvecilik Üretme İstasyonu Müdürlüğü " bulunmaktadır. İlçede tarıma elverişli 83.142 hektar arazi mevcut olup, 79.000 hektarı tarla arazisi, 4142 hektarı bağ-bahçe arazisidir. Tarım arazisinin 16.200 hektarı sulu, geriye kalan 62.800 hektarı kıraç arazi vasfındadır. Sulu tarımda şeker pancarı ve fasulye ekimi baştadır.
İlçede 100 dükkan kapasiteli sanayi sitesi, 4 adet banka şubesi ( Ziraat, Halk, Emlakbank, Şekerbank ), Esnaf ve Sanatkarlar Odası, Şoförler Odası, Ticaret ve Sanayi Odası, Ziraat Odası ve Halk Ozanları Derneği mevcut olup, 15 kuyumcu, 7 akaryakıt istasyonu, 10 taksi durağı, şehirlerarası taşımacılık yapan 1 otobüs firması, 6 adet modern ekmek fabrikası, 15 market, 10 büyük mağaza, 12 tüpgaz bayii, 24 lokanta, 11 baroya kayıtlı avukat, 5 diş doktoru büyüklü küçüklü 1200 esnaf bulunmaktadır.
İlçe merkezinde haftada 3 gün ( Çarşamba, Cumartesi, Pazar ) pazar kurulmaktadır.
İlçe İl Merkezi Kahramanmaraş´ a 150 km. lik asfalt yol ile bağlıdır. Malatya İline 160 km., Kayseri İline 266 km. olup, bağlantı yolları asfalttır. En yakın liman Mersin Limanı olup, 420 km. mesafede, İlçeye en yakın havaalanı 155 km. mesafede Kahramanmaraş Havaalanıdır.
Bölgede inşaatı devam eden Adatepe Barajı bitirildiği takdirde 44.000 hektar arazi suluya dönüşeceğinden, ilçenin ekonomisinde büyük canlılık olacaktır. İlçedeki en önemli yatırım Afşin - Elbistan Termik Santralıdır. Santral 4 üniteden oluşmakta olup, enerji üretimi kapasitesi 8.1 milyar K.W.S. tır Ünitelerin herbiri 344 MW gücündedir. Afşin - Elbistan havzasındaki düşük kaliteli linyit kömürü kullanarak elektrik enerjisi üretmek amacıyla kurulmuştur. Yıllık kömür tüketimi 18 milyon/ton civarındadır. Santrala ait Afşin Site -1 de 154, Site-2 de 99, Site-3 de 402, Çoğulhan Site de 530, Elbistan Pompa Site de 8 olmak üzere 1013 lojman vardır. Ayrıca Afşin Sosyal Sitede misafirhane, bekar lojmanı, spor sahası, kapalı spor salonu, tenis kortu, yüzme havuzu ve lokaller bulunmaktadır. 4000 kişiye yakın çalışanı mevcuttur. Afşin - Elbistan Termik Santralının ( B ) Ünitesinin temeli 11.10.1998 tarihinde atılmıştır.
TARİHİ ESERLER
İlçe tarihi eserler bakımından zengin olup, bunları şu şekilde sıralayarak özet bilgi vermek mümkündür.
DEDEBABA TÜRBESİ
İlçenin merkezinde bir türbe ve misafir hastaların kalacağı bir hücreden ibarettir. Çevresi ihata edilmiş ve ağaçlandırılmıştır. Bir çok hastaların ( çoğunlukla saralı ve felçlilerin ) geldiği bir mekan haline gelen Dedebaba Türbesi sık sık özellikle Cuma geceleri ziyaret edilmektedir. Gelen hastaların şifa bularak ayrıldığı söylenir ve bu şekilde inanılır. Dedebaba Türbesi, İstanbul´ un fethine gelen veya Kıbrıs´ ın fethi için Hazreti Muaviye ordusuyla gelip Anadolu´ da kalan Dedebaba isminde bir devrişin metfun olduğu yer olarak bilinmektedir. Himmetbaba isimli devrişinde türbesi komşu ilçe Elbistan´ dadır.
HURMAN ( RUMMAN, GÜRMAN, MARABUZ ) KALESİ
Dağlıca Kasabası ( eski adı Marabuz ), Dokuztay Köyü ve Tanır- Kirmentaş ( Kafla ) Mahallesi ortasında, üç boğazın birleştiği hakim bir noktada inşa edilmiş dev bir kaledir. Hurman Nehri kıyısında yer aldığından bu isimle anılmakta olup, kalenin ne zaman yapıldığı kesin olarak bilinmemektedir. Kervansaray olarak kullanıldığı tahmin edilmekte olup, son yıllarda harabeye dönmüştür. İlçeye 35 km. dir ve yolu asfalttır.
BÜGET SARNICI
Roma yapısı bir baraj bendidir. Büget Köyünün üst kısmına sel suları ve dere ayaklarının sularından faydalanıp, arazi sulamak için Romalılar tarafından yapıldığı tahmin edilmekte olup, harabe halindedir.
KURUHAN
Halep - Kayseri eski yolu üzerinde yapılan hanlardan birinin izlerini taşımaktadır. Hanın yanında yeraltında kemerlere bağlı büyük bir su deposu görünümünde bir mekan vardır. Bizans mimarisi olduğu tahmin edilmekte olup, su deposu yıkılmak üzere, hanın kalıntıları kaybolmak üzeredir. Afşin - Dağlıca yolu ( Naldöken yolu ) üzerindedir. İlçeye 25 km. mesafede, yolu kısmen asfalttır.