Kahramanmaraş?ın geleneksel lezzetiolan tarhananın tadı, yapıldığı günden bu yana Maraşlıların damağından hiçeksilmemiştir. Hem Kahramanmaraşlıların hem de Anadolu insanın vazgeçilmezidirtarhana. Çünkü tarhananın yapımında emek, lezzet ve sabır vardır.
Tarhana aslında genel bir terim olsa daher yörenin tarhana kültürü çeşitlilik göstermektedir. Kimi yörenin undan kimiyörenin yarma dediğimiz sert buğdayın kabuğunun ayrılmasıyla hazırlanır.Kahramanmaraş?a özgü bir gelenek haline gelen tarhananın tarihine bakıldığındaise Dulkadiroğlu beyliğine kadar dayanır. O günden bu yana tarhananın farklı bir kültür ögesi olarak şehirhayatında önemli bir yeri vardır.
Şekil: Tarhana yapımının aşamaları[1]
Kahramanmaraş tarhanasıserilişi itibariyle yöre içerisinde de çeşitlilik gösterir. Genellikle çiğdediğimiz hasırlara ve naylonlara serilir. Kahramanmaraş?ın Pazarcık ilçesinebağlı Sakarkaya köyünde bu çeşitliliği görmek mümkündür. Öncelikle köy Kahramanmaraşiline 90 km Pazarcık ilçesine 45 km uzaklıktadır. Genel itibariyle etrafıdağlarla çevrilidir. Tarhana yapımı yazın köyde olmazsa olmaz geleneklerdenbiri haline gelmiştir. Köy halkı önceleri(tahminen 30-40 yıl öncesi) tarhanayapmaya başlamadan 15-20 gün önceden ayran katığını bir kapta biriktirirlermiş.Bekleyen ayran katığı bu süre içinde iyice ekşirmiş. Tarhana yapımınabaşlanınca köyün erkekleri çınar dalları keserek evlere getirirmiş. Daha sonrakadınlar ve kızlar bu dalları toplayarak temizlermiş. Hazırlanan ve bir günboyunca bekletilen katıklı dediğimiz harcı bu dallar üzerine kadınlar ellesererlermiş. Daha sonraları çiğ dediğimiz hasırlar üzerinde denenmiş fakatköyün havası elverişli olmadığından dolayı naylonlar üzerine serilmektedir.Geçmişte kadınlar tarafından elle serilen tarhana sabahtan başlayıp ikindiye kadardevam edermiş. Günümüzde ise bin bir zahmetle hazırlanan tarhana sabahınbereketiyle kalkılarak erkek ve kadınlar tarafından mala yardımıyla büyüknaylonlar üzerine serilmektedir.
Köyde tarhana ile ilgili farklıbir adet ise katıklı dediğimiz harç küçük kaplarla diğer evlere dağıtılır.Harcı alan ev sahibi kabın içindeki harcı boşaltıp kabı yıkar ise o gün yağmuryağacağına inanılır. Tarhana firik olunca komşulara dağıtılır ve kuruyantarhana büyük tarhana ambarlarına konulur. Köyde hemen hemen hangi aileye misafir olursanız olun mutlaka badem veceviz ile tarhana ikram edilir.
Sevgi SANIR
MARMARA ÜNİVERSİTESİ
BİLGİ VE BELGE YÖNETİMİ
KAYNAKÇA
- http://www.google.com.tr/search?q=mara%C5%9F+tarhanas%C4%B1&hl=tr&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ei=mI9AUfDLDMeS4ASux4GIDg&sqi=2&ved=0CCgQsAQ&biw=1366&bih=673 13.03.2013 tarihinde erişildi.
- http://www.google.com.tr/search?q=mara%C5%9F+tarhanas%C4%B1&hl=tr&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ei=mI9AUfDLDMeS4ASux4GIDg&sqi=2&ved=0CCgQsAQ&biw=1366&bih=673#imgrc=cDvpLtpLFh1UQM%3A%3BFlcC-4knO6CnKM%3Bhttp%253A%252F%252Fdegirmenticaret.com%252Fmobil%252Fimage%252Fcache%252Fmaras-tarhanasi-500x500.jpg%3Bhttp%253A%252F%252Fdegirmenticaret.com%252Fmobil%252Findex.php%253Froute%253Dproduct%252Fproduct%2526product_id%253D1044%3B500%3B50013.03.2013 tarihinde erişildi.