KAHRAMAN MARAŞ
Alıntılarlabirleştirdiğim bu güzide şehrimizi biraz daha tanıyabilmek tanıtabilmek içinumarım bizim de katkımız bulunur.Tarihiyle kahramanlığın,kültürüyle Anadolu nun,güzellikleriyle doğunun cenneti olan ilimizi temsil etme gayretinde bulunan MARAŞDERe ve tüm MARAŞDER ailesine teşekkürüborç bilirim.Son olarak da K.maraş icin yazılmış birkaç tane şiirle yazımızason veriyorum.
Kahramanmaraş'ın Eski İsimleri
--------------------------------------------------------------------------------
Kahramanmaraş'ın en eski adına Asur kaynaklarındarastlanmaktadır. Asur kaynaklarındaki bilgilere göre, bu yörelerde Geç HititDevleti'nin adı "Gurgum" olarak geçmektedir.O dönemlerdeKahramanmaraş'ın adıda Markasiolarak biliniyordu. Romalılar M.S.17. dönemine kadarda "Markasi"adı kullanıldı. Romalı İmparator Kalligula, Babası olan Germanikus'un adını bu Şehre verdi. Romalılarda bundan sonraşehrin adına "Germanike" diye söylediler. Bu İsim Bizanslılarzamanındada kullanıldı.
Bizanslılardan Arapların eline geçtiği zaman "Mer'aj","Mar'aş" adları'da söylendi isede, tekrarBizanslıların eline geçtiği zaman "Marasion"olarak anılmaya başlandı. Bir ara "Markasi"diyede söylendi.
Osmanlılar zamanında kolay söyleme bakımından, birazdeğişikliğe uğrayarak "Maraş"adını aldı.
1973 yılına kadar "Maraş"olarak söylendi.
Kurtuluş Savaşı zamanlarında Şehir Halkının gösterdiğiolağanüstü direniş ve Kahramanlıklardan dolayı T.B.M.M.nin kararı ile 7 Şubat 1973 de Kahramanlık ünvanı eklenerek "KAHRAMANMARAŞ"adını aldı.
SÜTÇÜ İMAMOLAYI
Fransızlar'ın Maraş'ıişgalinden kısa bir süre sonra olaylar başladı. Olaylar ilk anlarda küçükgrubların karşılıklı sataşma ve atışmalarla yer yer meydana geliyordu.
Bu arada asıl adı Ali olan Sütçü Imam Uzunoluk caddesininkenarında hem süt satarak geçimini sağlıyor, hemde ücretsiz olarak imamlıkyapıyordu.
31 Ekim 1919 Cuma günü sabah olur olmaz, şehirdeki Ermeniler'intaşkınlık ve şımarıklıkları görülmeye başladı. Fransızlar'dan güç alanErmeniler, şehre dağılarak önlerine gelen Türklere hakaret ediyorlar, Türk Milletinin örf, adet, gelenek ve görenekleri iledinine dil uzatıyorlardı. Çeşitli mahallelerde yer yer olaylar patlak vermeyebaşladı. Fransız askerleri de bu duruma seyirci kalıyorlardı.
Fransız ve Ermeni askerler üçer-dörder kişilik grublarhalinde çarşı-pazar ve mahalleleri dolaşıyorlardı. Türklerin bazılarınıdövmelerinin yanında, Türk Milletinive Türk Hükümeti'ni aşağılayıcı sözler sarfediyorlardı. Sataşma, dövme,yaralama gibi taşkınlıklarda yetmiyormuş gibi, sarkıntılık etmeye debaşladılar.
Dinine, vatanına, milletine, ailesine, namusuna bayrağına,kitabına, şeref ve haysiyetine bağlı; başkalarının boyunduruğu altındayaşamaktansa, ölümü bile tercih eden Kahramanmaraşlılar adeta kükrediler.Fransız askerleri, Türklerin cesaret, azim ve kararlılığını henüztanımıyorlardı. Fransızlar ve Ermenilerin bu taşkın hareketleri, Türklerin azimve iradelerini artırıyordu. Türkler için artık tahammülü mümkün olmayan biryere gelinmişti.
Bardağı taşıran son damla, Fransız askerlerinin Uzunolukhamamından çıkan Türk kadınlarına sarkıntılık etmeleri oldu.
Bir grup Fransız Ermeni askeri ikindi üzerinde Uzunoluk Caddesi'ndenkışlaya dönüyorlardı. 0 anda Uzunoluk Hamamından yüzleri peçeli iki Türk kadınıçıktı. Üç kişi olan ve sarhoş durumda olan Fransız Ermeni askerlerinden birisi,hamamdan çıkan Türk kadınlarına saldırdı ve peçesini yırttı. "Artık burasıTürklerin değildir, Fransız memleketinde peçe ile gezilmez" diyerekkadıncağıza sarılıp ilişmek istedi. Peçesi yırtılan ve zor durumda kalankadıncağız bayılıp yere düştü. Diğer kadında imdat istercesine bağırdı. OlayıKel Hacı'nın kahvesinden gören Türkler dışarı çıkarak, askerlerin üzerineyürüdüler. Türkler, Ermeniler'e ihtarda bulunarak yollarına gitmelerinisöylediler. Ermeniler kötü sözler sarfederek silah kullandılar. Bu aradaÇakmakçı Sait orada kurşunla yaralandı ve şehit oldu. Gaffar Osman'dayaralandı. Bu sırada Ali Sütçü Imam, Karadağ tabancasını alarak dükkanındanhızla olayın olduğu yere geldi. Silahını Ermeni askerlerinin üzerine boşalttı.İlk kurşunu atan Kahraman Sütçü Imam'ın silahı ile yaralanan Ermeni askeriarkadaşlarının yardımı ile kışlaya götürüldü. Yaralı asker bir gün sonra öldü.1 Kasım 1919 tarihinde ölen Ermeni için büyük bircenaze töreni düzenlendi.Sütçü İmam ise Nalbant Bekir'den aldığı bir atla Bertiz'in Ağabeyli köyündebulunan Beyazıt oğlu Muharrem Bey'inyanına gitti, Sütçü İmam Ermeni ve Fransızlar tarafından sürekli arandı.Bulunması için de Kahramanmaraş Hükümeti çok sıkıştırıldı.Bütün çabalarınarağmen Sütçü İmam bulunamadı.
Sütçü İmam'ın bu unutulmaz kahramanlığından dolayı halkadeta birbirine kenetlenerek kardeş oldu. Birlik ve beraberliğin engüzel örneğibundan sonra da yaşandı. Sütçü İmam olayı, Kahramanmaraş harbinde de yeni birışık, yeni bir zafer yolunu açmış oldu.
Fransız askerlerinin ölmesi, Fransızlarla Ermenilerarasındaki sıkı ilişkiyi daha da artırdı. Fransız asayişinin bozulmasına Türkdüşmanı Ellik Ermenileri sebeb oldu. Çünkü Fransızlar; Türkler'in bukadar vatanve namusuna sadakatla bağlı olduklarını bilmiyorlardı.
Olayların Gelişmesi:
Sütçü İmam hadisesinden sonra gözleri dönmüş Ermeniler,çılgınlıklarını artırmaya başladılar. Ermeniler sağa sola ateş ederek ZülfikarÇavuş oğlu Hüseyin'i şehit ettiler. Bu arada Türkleri öldürüp kadınlarınıalacaklarını, camilerine çan takacaklarını söylemeye başladılar.
Gaziantep yolu üzerindeki Zeytinlikte Tiyeklioğlu Kadir isimligenci boğazlayarak burnunu ve kulaklarını kestiler. Tiyeklioğlu Kadir, Sütçüİmam'ın dayısının oğlu olduğundan, özellikle işkence sonucu öldürdüler.
1 Kasım 1919
Ermenilerin yaptıkları cinayetler artarak devam etti.Şekerli mahallesinden Nasıroğlu Mehmet,arkadan kamalanarak Ermeniler tarafından haince şehit edildi. 14 Kasım 1919günü yine, Çiçekli Mahallesindekievinden komşusuna gitmekte olan Aşık Mustafaoğlu Ökkeş'i şehit ettiler.
Bu arada Kuyucak Kümbet, Çiçekli ve Haydarlı mahallelerindetoplanan Ermeniler, silahlanarak Türk askeri kıyafetlerinde olmak üzereTürkleri tek tek yakalayıp işkence etmeye başladılar. Maraşlılarıngitgide sabrı taşıyordu. 8 Kasım 1919'da Adana'dan Kahramanmaraş'a bir taburTunuslu asker daha getirildi. Tunuslu askerler de şehre dağılmadan doğrucaFransız birliklerinin kışlalarına geldiler.
Bu sırada haberleşme telgrafla yapılıyordu. Telgrafmakinalarından Türkler de gizlice yararlanıyorlardı. Türkler tarafından Cancık Mağarası'na yerleştirilen Telgraf makinası sayesindeSarıgüzel, Maksutlu, Bertiz,Sarıçukur ve Kavlaklı köyleri ve Pazarcıktaki Kılıç Ali Beyle haberleşmesağlanıyordu.
KAHRAMAN MARAŞ TARİH,KÜLTÜR VE TURİZMDEĞERLERİ
Kahramanmaraş ve çevresinin kültür ve turizm olgusu içindeayrı bir yeri vardır.Kahramanmaraş Akdeniz iklim kuşağında olmakla beraber OrtaAnadolu ve Doğu Anadolu iklim kuşaklarıyla sınır teşkil etmektedir.Güneyİllerimize göre serindir. Çok sayıda yaylaları vardır. Bu yaylaların içindeBaşkonuş Yaylası, Yavşan Yaylası ve Tekir Yaylası Türkiye'de görülmeye değer vedünyada az sayıda bulunan bitki örtüsü ile birlikte önemli bir yer tutar.Akarsu ve kaynak suları bakımından zengindir.
Bu durum Kahramanmaraş'ın büyük bir turizm potansiyelinioluşturmaktadır. İlkbahar'ın sonlarına doğru Kahramanmaraş ve Andırın İlçesiyaylaları Adana, Hatay ve İçel için önemli ikinci bir yazlık mekandurumundadır.
Ahırdağı etekleri de onlardan geri kalmaz. Kahramanmaraş'ınYenicekale, Süleymanlı, Döngel, Tekir, Fırnız, Güvercinlik, Kazma, Kozludere,Kumaşır Gölü, Kapıçam ve Pınarbaşı, Elbistanİlçesinin Pınarbaşı ve Ekinözü İlçesi yazları ve sonbaharda halkın tercihettiği yöreler arasında yer alır. İl merkezindeki muhteşem Kale, Ulu Camii, TaşMedrese, Pazarcık yöremizde Evri veTilkiler Harabeleri, Andırın yöremizde Gökahmetli ve Çokak Harabeleriyle yolboyu Osmanlı ve Bizans Kaleleri, Süleymanlı'daki Bizans Yapıları, tek başınabile çok büyük bir değeri olan Afşin'deki Eshab-ı Kehf Külliyesi ve dahasaymakla bitmeyecek kültür ve turizm değerlerimiz çoğu yerli ve yabancıturistlerimiz için önem arz etmektedir.
Kahramanmaraş el işlemeciliğinden Oya, Sim Sırma,Kuyumculuk, Bakır ve Ağaç Oyma İşlemeciliği her an herkesin hayranlıklahislerini kabartacak değerlerdir. Ayrıca ünlü kırmızı biberi ve dondurmasıdünyada rakipsizdir. Çeşitli, dünya ülkelerindeki gıda fuarlarına katılması,Yurt düzeyinde yapılan şenliklerde yer alması Kahramanmaraş Dövme Dondurmasınınönemini kanıtlamaktadır. Ülke ve yöre turizmi için önemli bir potansiyeloluşturmaktadır.
ÇEVRE ÇEKİCİLİKLERİ (TARİH VE KÜLTÜREL DEĞERLER)
"Kahramanmaraş Merkezi"
Kahramanmaraş kentinde yer alan önemli tarihi ve arkeolojikyapıtlar.
Kahramanmaraş Kalesi
Kare planlı burcun dış duvarları kesme taş, iç duvarları isemoloz taştır. Yarıdan çoğu yıkılmış iç duvarlarda iç kapı koridoru ile kapısöve yerleri onarılmıştır. Burcun güney yüzünde sivri kemerli, çift kanatlıkapı yer alır. Ahşap kapı kanatları, kalın saç kaplanarak iri başlı çivilerleperçinlenmiştir. Burcun doğusu maz-gal deliklidir. İçten haç planlı burç, haçınuzun kolu üstündeki başka bir kapıyla kaleye açılır.
Kale surlarının içi park olarak düzenlenmiştir. Açık çaybahçeleri, çocuk parkı ve dinlenme mekanları bulunmaktadır.
Kahramanmaraş çevresindeki diğer Kale kalıntıları;Çukurhisar Köyünde Çukurhisar Kalesi, Yaylaüstü Köyünde Yaylaüstü Kalesi,Doluca Köyü'nde Orçan Kalesi, Pazarcık Şallıuşağı Köyü yakınlarında KöroğluKalesidir.
Ulu Camii
Kahramanmaraş Kalesinin güneyindeki meydandadır.Taçkapıüstündeki yazıttan Dulkadiroğulları'ndan Süleyman oğlu Ala Üd-Devle Bey'in 1496' da yaptırdığıanlaşılmaktadır. Camiinin kuzeyine sonradan eklenen son cemaat yeri düz veahşap çatılıdır. Dikdörtgen planlı ana mekan, mihrap duvarına dikey uzanan yedinefe ayrılmıştır.Doğuda alanın durumu nedeniyle alttan dolgulu nefte, payeyerine kısa sütunlar kullanılmıştır. Üçgen mihrap nişi, dört bordürlü ve mukarnaslıdır. Mukarnas,Palmet, Lotüs motiflerinden oluşan bordürler özenli işçilikleriyle ilgi çeker.Camiden bağımsız minare özgün yapısını koruyabilmiştir. Kare taban üstündesilindirlik gövde bir silmeden sonra çok köşeli yapılmıştır. Üst kısmıonarımlarla değişmiştir.
Hatuniye Camisi
Kurtuluş Mahallesindedir.Yavuz Selim Sultan (XV.yy) adına yaptırılmıştır. Avlu giriş kapısı üstünde XIX.yy.başlarından onarım yazıtı vardır. Kesme taştan, son cemaat yeri ve ana mekanıahşap çatılı bir yapıdır. Son cemaat yerinin solundaki sivri tonoz örtülü,dikdörtgen planlı türbeye, birkaç basamakla inilen yalın kapıdan girilir.
İklime Hatun Mescidi
Kurtuluş Mahallesindedir.Ala Üd-Devle Bey'in kızı İklime Hatun adına 1549'da yaptırılmıştır. Mescit ve Türbe kesme ve moloz taştandır. Ortadapaye, yanlarda duvarlara dayanan iki sivri kemerden oluşan son cemaat yeritonoz örtülüdür. Son cemaat yerinin sağında türbe, solundaki kemer içindemescidin kapısı yer almıştır. Kare planlı mescidin kubbesiyıkılmıştır.Silindirlik mihrap nişi sütunların taşıdığı yarım kubbeyleörtülüdür.Mihrap duvarının solundakikapıdan türbeye girilir. Düzgün olmayan dörtgen planlı yapı, sivri kemerlitromplara oturan kubbe ile örtülüdür. Türbede iki gömüt vardır.
Taş Medrese
Kalenin güneyindeki meydandadır.XIV.yy'da Ala Üd-DevleBey'in kızı adına yapıldığı öne sürülen yapı yazıtsızdır. Türbedeki beşsatırlık yazıt ise bozulmuştur. Taş Medrese,düzgün olmayan dörtgen planlı açık avlu çevresinde sıralanmış bölümlerdenoluşmaktadır.
Avlunun sağında medrese odaları, girişin karşısındadikdörtgen planlı mescit ve solunda da piramit çatılı türbe yer alır. Medrese odaları dikdörtgen planlı, tonoz örtülüdür.
Taş Medresenin Mescit ve Türbe kısımları vardır.Onarımı yapılmışolan Taş Medrese kentin önemli birmeydanında yer almaktadır.
Taşhan Çarşısı
Kapalı Çarşıya bitişiktir.Dulkadiroğulları dönemindeyapıldığı öne sürülen, moloz taştan kare avlu çevresinde iki katlı bir yapıdır.Girişin karşısındaki çapraz tonozlu mekan, sivri kemerlerle avluya açılır.Kuzeydoğuda, hanın ambarı olduğu düşünülen tonozlu uzun bölüm vardır. Girişinsağındaki tonozlu mekanların sonuncusundan bir koridorla ahıra geçilir.
Girişin solundaki küçük bölüm depodur. İkinci kat sonradanahşap olarak yapılmıştır. Basamaklarla, arkasında han odalarının yer aldığıgezinti yerine çıkılmaktadır. Girişin karşısındaki bölümlerden belediyeçarşısına ikinci bir kapı açılmıştır.
Taşhanda halen küçük imalat ve depolar vardır. Restorasyonu2007 yılı içerisinde yapılmıştır.
Katip Hanı
Ulu Caminin güneyindedir. XVIII. yy.da yapıldığısanılmaktadır. Belediye, Bakırcılar ve Demirciler Çarşılarının yer aldığı Çarşıbaşıkesimindedir. Yapının iki kapısından biri, bu çarşılara açılmaktadır. Kapıdanhole, buradan da üç yanı ahşap revaklı kare avluya geçilmektedir. Güneyirevaksızdır. Avlunun çevresinde iki katlı han odaları vardır.
Batıdaki kargir, tonoz örtülü iki büyük odanın solunda sivrikemerli niş içinde çeşme ve helalar yer alır. Güneybatıda depo olarakkullanılan ortaları tek sütunlu iki oda bulunmaktadır.
Ashab-ı Keyf
Dünyada 33 yerde var olduğu iddia edilen Eshab-ı Kehf'inyani mağara arkadaşlarının Afşinimiz de yaşadığına inanıyor ve araştırmalarımızsonrasında iddia da ediyoruz.
Yapmış olduğumuz araştırmalarda Kur'an'ı Kerim'de ki Kehfsuresi'nin 17. ayetinde yapılan açıklamanın Afşin'de bulunan mağara ile birebirörtüşmesi bizim için dini delil olarak gösterebileceğimiz en önemli kanıttır.
Selçuklular, Dulkadiroğulları ve Osmanlı Devletidönemlerinde mağara çevresine mescid, ribat ve kervansaray yapılması, burasıiçin vakıflar tahsis edilmesi, buraya çok hassas yaklaşılması bu mağaranınmağara arkadaşlarının uyuduğu yer olduğuna olan inancı ve güvenigöstermektedir.
İlçemizde çocuklarının isimlerine kadar yansımış olan durumhem dini yönden hem tarihi yönden kesinliği desteklenen bu yerin hemmüslümanlar hem de hıristiyanlar açısından ne kadar önemli olduğunun bilinciyleyaptık çalışmamızı.
Kahramanmaraş-Göksun eski yolunda, Ceyhan Irmağı üstündekiköprü, yeni yolun dışında kalmıştır. XIV. ya da XVI. yy. yapısı olduğukonusunda değişik görüşler vardır. 156.60 metre uzunluğunda, altı gözlü bir köprüdür.Çeşitli dönemlerdeki onarımlarla özgünlüğünü yitirmiştir.
Çukur Hamamı
Kahramanmaraş kentinde kalenin eteğinde toprak seviyeninaltında yapılmıştır. Kitabesi yoktur. Kale ile arasında bir geçit olduğusöylentileri olmasına karşın bugün belirli bir emare yoktur. Çeşitli devirlerdeonarım ve ilaveler yapılmıştır.
Acar Hamamı
Kale caddesi üzerindedir. Kitabesi yoktur. Kagir biryapıdır. Soyunmalık, soğukluk ve sıcaklık kısımlarından oluşmaktadır. Üzerlerikubbelerle kapatılmıştır
Paşa Hamamı
Kurtuluş Mahallesindebulunmaktadır. Bugün terkedilmiş, koruma önlemi alınmadığı için tahripolmuştur.
MAĞARALAR
Döngel Mağarası
Kahramanmaraş-Kayseri karayolu üzerindedir. Şehir merkezineuzaklığı 45 km'dir.Mağaralar prehistorik devirde iskanedilmiştir. 1956-1960 yıllarında prehistorik araştırmalara sahne olmuştur.İçerisinden Döngel Çayı denen sular çıkmaktadır. Büyük bir çağlayan yaparakdereye akmaktadır. Yanında ayrıca Gençlik Spor İl Müdürlüğününizcilik kampı bulunmaktadır. Önemli turistik bir yerdir.
Gümüşkaya Mağarası
Zeytin Süleymanlı'dan geçip Afşin'e giden yolun karnıyarıkmesire yerinden geçerek Ericek Kasabasından geçen tarihi İpekyolu'nun hemenyakınında bulunmaktadır. Gümüşkaya mağarası yer yer breşik özellikler gösterenPaleosen yaşlı kireç taşları içinde gelişmiştir. 20 - 30 m. uzunluğunda koridorboyunca sağlı sollu tabandan dikitler, tavandan da sarkıtlar oluşmuştur. Yertabanının mermer olduğu bembeyaz bir güzellikle karşılaşılmıştır. Ayrıcamağaranın içerisinde bir krater gölü olup, içerisindeki suyun berrak ve temizolmasından suyun içilebilirliği anlaşılmaktadır.
Savruk Mağarası
Savruk, Savran, Sarıkız diye tanımlanan mağaramız,Süleymanlı Ilıca Kasabası, Beşen Eleman Mezrası,Karamanlı Köyü ve Hacınınoğlu Köyü yerleşim yerlerinin arasında bulunan tarihiizler taşıyan bir doğa harikası arasına gizlenmiş ön kısmında bir şelale vepiknik alanı sayılacak tepe tarafında daha geniş bir ovayla süslenmiş turizmelçimiz olacak bir mağaradır. Ulaşım bakımından sağlık turizmine bölgeselolarak modern dünyaya ayak uydurmuş, Ilıca beldemizden araçla 20 dk. vemağaranın 400 m.yanına kadar ulaşabilmektedir. Mağaranıniç kısmı Damlataş Mağarasınıaratmayacak sarkıt ve dikitlerle bezenmiştir. Ayrıca mağaranın ön kısmında 20 -30 m.altında Ceyhan nehri konum olarak tabiat harikası olarak akmaktadır.
ÇEŞMELER
Şeyhadil Çeşmesi
Kahramanmaraş mutasarrıflarından İsmail Kemal Bey tarafından1913-1915 tarihleri arasında, 3X6 metre ebadında kesme taştan yaptırılmıştır.Güney cephesinde ikiz kemerli iki diş açılmış, bu kemerlerin ayaklarından çıkanikiz sütunlarla cephe teşkilatlandırılmıştır. Doğu ve Batı cephelerinde birerkemerle açılmış nişlerle de çeşme mimarisi tamamlanmıştır.
Tur İmkanları ve MolaMerkezleri
Kahramanmaraş İlinde organize turları doğrudan çekecekönemli bir turizm kaynağı bulunmamaktadır. Bölgeden geçen organize turlar dahaçok Adıyaman, Nemrut, Kapadokya ve Antalya'da ki kaynaklara yönelmekte bunlarınancak bir kısmı Kahramanmaraş'a uğramakta ya da konaklamaktadır.
İlde kaynakların kullanıma açılması; Turizm altyapısınıngelişmesi ile, turların daha yoğun olarak İl'e uğraması ve konaklama yapılmasıbeklenmelidir. Bu durumda Kahramanmaraş kenti organize turlar için konaklamamerkezi olarak işlerlik kazanacaktır.
Organize Turların İlde İzleyecekleri Güzergahlar
Gaziantep-Kahramanmaraş-Göksun-Kayseri Adıyaman -Kahramanmaraş - Kayseri (Adana-Antalya) Kayserri-Kahramanmaraş-Adana(Alanya-Gaziantep) Adana-Kahramanmaraş (Gaziantep-Adıyaman-Kayseri) İlde molamerkezi için en uygun alanlar Tekir vadisindedir. Kaynakların yoğunlaştığı bubölge mola merkezi olarak da düşünülebilir
GEZİ VE MESİREYERLERİ
Güvercinlik
Şehrin 15 km. kuzeybatısındadır. Güvercinlik ormanlık bir bölgedirve yazları yemyeşildir. Çevre önemli mesire yerlerinden olup, tabii sukaynakları mevcuttur.
Fırnız Vadisi
Kahramanmaraş'ın 54 km. kuzeybatısında yer alır. Kumarlı Köyüyakınındaki kaya altı suyu ile Fırnız vadisinden çıkan kaynak su yatağınınyamaçları 4 mevsim yemyeşildir.
Su kenarlarında ve vadi yamaçlarında yer alan çınar, çam,gürgen ve meşe ağaçları ile sarp kayalıklar buraya ayrı bir güzellik verir.Kara avcılığı ile alabalık avcılığının yapılmasına uygun bir rekreasyonalanıdır.
Yavşan
Yavşan yaylası; Sır baraj gölünün güneyindeki yükseltilerüzerinde yer alır,zengin orman dokusu, kaynakları ve endemik bitkileri ileöncelik alan doğal bir kaynaktır.Yaylanın yüksekliği 1300 m'ye ulaşır.Kahramanmaraş'a 30 kmmesafede olup, Fatmalı beldesinden 12 km'lik orman yolu ile ulaşılmaktadır.Yavşanyaylası, kampçılık ve iklim kürleri açısından il düzeyinde önemli birkaynaktır. Ajura relicta adlı bitki dünya üzerinde sadece pekmez pınarı denilenmevkide bulunmaktadır. Yörede tespit edilen üç adet Allium türünün bilimdünyası için yeni olduğu tahmin edilmektedir.
Başkonuş
Kahramanmaraş-Andırın yolu üzerinde Yenicekale çevresindeyer alan zengin bir orman dokusunun oluştuğu ve yayla karekteri taşıyan birbölgedir. Yükseltisi 1785 molup, kaynak suyu ve yabanıl hayvan varlığı olan Boşkonuş'ta geyik üretmeçiftliği bulunmaktadır. Elektrik, telefon, yol ve çevre düzenlemesi yapılmışolan alanda, Orman Bölge Müdürlüğüidaresine ait sosyal tesisler (konaklama, lokal, lokonta vb.) bulunmaktadır.
Tekir
Kahramanmaraş'ın 63 kilometre kuzeyindeyer alan ve havası, suyu, ormanlığı ve önemli su kaynaklarının burada olmasıbölgeye daha güzel bir görünüm kazandırmaktadır. İç ve dış turizme hizmet veren9 adet yol boyu dinlenme tesisi vardır. Balı, alabalığı, eti, yoğurdu ilemeşhurdur.
Pınarbaşı
Kahramanmaraş'ın topraklarından fışkıran suların süslediğibu mesire yerimiz halkın piknik ihtiyacını karşılaması yanında, üstkesimlerinde çamlarla örtülü restorant ve aile çay bahçeleri bulunan,turistlerin ilgisini çeken önemli rekreasyon alanıdır.
Yeşilgöz
Yeşilgöz kaynak göl olup 50 60 m derinlikte , 1000 m2 genişliğindedir.Özelliği suyun çok soğuk olmasıdır. çevre mesire alanı olup gölün içindekendisine has balık bulunmaktadır.
Diğer MesireYerleri İse Şunlardır:
Atatürk Parkı, Kapıçam, MenzeletBaraj Gölü ve Sır Baraj Gölü Çevreleridir.
Kaplıca
Zeytun Kaplıcası
Ilıca (Zeytun) Kaplıcası Kahramanmaraş'ın 72 km. kuzeyinde eski Elbistan-Kahramanmaraş kervan yolu üzerinde BeritDağı eteklerindeki Ilıca Beldesinde yer almaktadır. Kükürt petrol artığı ve azmiktarda yağ karışımı ile meydana gelen şifalı suyun; Romatizmal hastalıklara,kırık-çıkık sekselleri ve kadın hastalıklarında olumlu etki yaptığıbelirtilmektedir. Suyun sıcaklığı 45*C' dir.
Belediyenin yaptırmış olduğu kür merkezi ve dinlenmesalonları ile birlikte büyük bir bay ve bayan havuz yaptırılmıştır.
Ilıca Belediyesi'nin yaptırmış olduğu kür merkezi ve saunahamam faaliyette olup her türlü imkan mevcuttur.
Turizm mevsimi Nisan ortasından Kasım ortasına kadar 7 aysürmektedir. Temmuz, Ağustos ve Eylül ayları en yoğun dönem olup, bu üç aylıkdönemde doluluk oranı %80, diğer aylarda %20-30 dolayındadır. Konaklama süresi3-15 gün arasında değişmektedir. Ilıcada 2 kaplıca tesisi (Hamam) vardır.
Ekinözü (Cela) İçmeleri
Ekinözü İçmeleri K.Maraş'a150 kmuzaklıktadır. Ekinözü yerleşmesi, yakın çevresinde yer alan 3 kaynaktanoluşmuştur. İnsan sağlığı üzerinde olumlu etkileri bulunan kapasite ve kaynaknitelikleri bakımından ülkemizin 10 büyük içmesinden biridir. Ekinözü İçmeleri;Yukarı İçme, Orta İçme ve Aşağı İçme olarak 3 bölümden oluşmaktadır. Yapılantetkik ve analizlerde başta böbrek, idrar yolları, safra kesesi, mide,bağırsak, cilt, basur, nefes darlığı,iç guatır, şeker, sinir hastalıkları,karaciğer,ve damar sertliği rahatsızlıklarında etkili olduğu ve tedavisağladığı ortaya çıkan Ekinözü İçmelerinin suyu içilerek, banyosu yapılarak veözel çamuru cilde sürülerek dertlere deva olmaktadır.
Ceyhan Köprüsü
Kahramanmaraş-Göksun eski yolunda, Ceyhan Irmağı üstündekiköprü, yeni yolun dışında kalmıştır. XIV. ya da XVI. yy. yapısı olduğukonusunda değişik görüşler vardır. 156.60 metre uzunluğunda, altı gözlü birköprüdür.
Maraş
İç alemin ölçüsüz zenginliği var,
Yok gösteriş onda, ruh zenginliği var,
İçmekte maraş pınarbaşından kevser,
Nurlar dağıtan birde güvercinlik'i var
Maraş Türkiye?minkalem kaşıdır,
Maraş Türkiye?minköşe taşıdır,
Maraş tarihleriinşa ettiren,
Koca Sinanların ustabaşıdır.
Arif Nihat Asya 12 Şubat
12 Şubat'ı bilmezsen öğren,
İstiklal harcının konduğu gündür,
Türk?ü öldü sanan kahpe düşmanın,
Beline ilk darbe indiği gündür.
Bu savaş kurtuluş haberi idi,
Uyardı komşumuz Gazi Antep'i,
Nihayet topyekün İstiklâl Harbi,
Türk'ün kaderinin döndüğü gündür.
Şair Ali Bakırcıoğlu
Bir Kanlı Güneş
Sütçü İmam patlattı Maraşharbini,
Düşmana o vurdu hem ilk darbını,
Tarih unutur mu, unutmaz bunu.
Kahramanlar yurdu bu şanlı şehir,
Yolları oldu kan akan bir nehir.
Aşıkoğlu bekler gelir sırası,
Evini yakmaya hazır çırası,
Düşmanın kalede yok bandırası.
Kahramanlar yurdu bu şanlı kale,
Düşman alıklaştı şaştı bu hâle.
Nedirli?den kalktı MollaOsman Hoca,
Molla Ahmet elatmış kırık kılıca,
Dağlar mı dayanır bundaki güce.
Toplandı aslanlar Maraş?tao gün,
Başlayacak yarın kanlı bir düğün.
Yarpız?dan yekindi nebi edeler,
Göksün, Elbistan?dangeldi çeteler,
Bertiz çeteleri dağları deler.
Kahraman Maraşlıvurdu düşmanı,
Barut, kan kokusu sardı her yanı.
Kadın erkek vurdu, Tanrım nasıl iş,
Senem Ayşe, Yusuf Çavuş, hem Mılliş,
Hayrullah, Evliya kanlı bir döğüş.
Karakız?ın oğlu vurur düşmana,
Şehitler Maraş?ıboyarlar kana.
Kimi şehit oldu, kimisi gazi,
Döğüştü Maraşlıkan dolu gözü,
Öksüz, yetim kaldı nice bin kuzu.
Kahraman yatağı, şanlısın Maraş,
Kaçırdın düşmanı, Antep?e ulaş.
Kahraman yatağı şanlısın Maraş,
Sana helal olsun bu kanlı güreş,
Kaçırdın düşmanı Antep?e ulaş.
Söylerim Mustafa Kara?dır adım.
Ne olur o güreşte ben de olaydım.
Şair Mustafa Kara Ilk kurşun
O gün tarih tavşan uykusundan uyandı,
O gün destanlara geçecek özge bir andı.
Bütün Türkler o günü gurur ile andılar.
İstanbul?da İngiliz çizmesi, Maraş'taFransız,
Vatan işgal altında, yıl bin dokuz yüz on dokuz.
Boy tüfeklere barut basıldı karanlıkta...
Sarhoş Ermenilerle, yılışık Fransızlar,
Hamamdan çıkanların peçesini yırttılar.
Türkün namusuna el uzandığı vaktidir.
Kadınların çığlığı çınlar Uzunoluk?ta,
Ve Maraşlıtoplanır tek ruhta bir solukta.
Yüzüne tükürün nefretle hür dünyanın.
Kahveden ilk koşan Çakmakçı Sait?tir,
O, namus uğruna vurulan ilk şehittir.
Ruhunu melekler kucakladı sessizce.
O ân bir şimşek çakar beyninde Sütçü İmam?ın,
Sütçü dükkânından, kapısına doğru koşar hamamın.
Karadağına mermi yerine kin doldurur.
Namus en kutsal emanettir onca,
İşte bu yüzden patlar o ihtiyar tabanca.
Devrildi Fransızlar, toprak kana bulandı.
Sütlerden ak alnını Hakka doğru kaldırır,
Tarih ürperiyorken, Sütçü İmam haykırır:
?Peçemize uzananı pençe olsa da kırarız.?
Şair Hacı Ali Uyduran
MARAŞLIM
BİR HAMASETDESTANI NAKŞEDİLDİ BAĞRINA
YURDUMUNASLANLARI ÖLDÜ İMAN UĞRUNA
RUHLARDA BAYRAKLAŞAN ALLAH İÇİN SAVAŞTIR
BU ŞEHİTLER DİYARI İŞTE BU YER MARAŞTIR
ÖMER KILINÇ
ALINTI SİTELER; www.kahramanmaraskulturturizm.gov.tr/,www.kultur.gov.tr, www.kahramanmaras.bel.tr ,www.geldik.com, www.k-maras.com